* ماهيت شوخ طبعي از ديدگاه خانمها و آقايون
اگر از خانم ها و آقايون سوال کنيد که چه خصوصيتي در همسرشان وجود دارد که بيش از هر چيز برايشان جالب و جذاب است مطمئن باشيد که هر دو جنسيت، شوخ طبعي را در ابتداي ليست خود قرار خواهند داد. اين واژه آنقدر مورد استفاده قرار گرفته که در زبان انگليسي سرواژه اي به صورت (GSOH) نيز براي آن ساخته اند.
هم خانم ها و هم آقايون هر دو به يک ميزان به دنبال يافتن حس شوخ طبعي در شريک زندگي خود هستند. به هر حال کاملاً طبيعي است که هر کس به دنبال همسري باشد که خوش مشرب، جذاب و خوشمزه باشد.
مي توان گفت که اين روزها شوخ طبعي به شکل مقوله اي در آمده که در ميان عامه ي مردم رواج زيادي پيدا کرده. لازم به ذکر است پژوهشگراني که در مورد شوخ طبعي تحقيق و بررسي مي نمايند سال هاست که متوجه اختلافاتي در مورد مفهوم و کاربرد حس شوخ طبعي در ميان خانم ها و آقايون شده اند. به اين معنا که خانم ها علاقه دارند با مردي ازوداج کنند که با مزه باشد، و برايشان جک هاي خنده دار تعريف کند؛ اين در حالي است که آقايون تمايل دارند با خانم هايي ازدواج کنند که به جک هاي مضحک و مسخره ي آنها بخندند.
بر اساس اظهارات اريک برسلر روانشناس دانشگاه مک مستر در کانادا تعريف خانم ها و آقايون از حس شوخ طبعي به يک معنا نيست. او در تحقيقاتش که در جلد بعدي ماهنامه ي تکامل و سلوک انساني به چاپ خواهد رسيد، تعداد بسيار زيادي از خانم ها و آقايون را مورد پرسش قرار داده است. اين افراد پاسخ هاي جالبي به سوال هاي پژوهشگران داده اند. برسلر و تيمش به اين نتيجه دست پيدا کرده اند که خانم ها بيشتر به دنبال مردي هستند که "توليد کننده" ي شوخي باشد و آقايون نيز بيشتر به خانم هايي گرايش دارند که با روي باز از شوخي آنها "استقبال" کنند
جفري مولر روانشناس در رشد تکاملي انسان در دانشگاه نيو مکزيکو و نويسنده کتاب "ذهنيت همسريابي" معتقد است که اين نوع تقسيم مفهومي شوخي در ميان جنسيت ها کاملاً قابل درک و پيش بيني است. خانم ها انتخابگر تر از آقايون هستند و به اين دليل که آنها مردهاي شوخ طبع را ترجيح مي دهند، آقايون خود به خود آموزش مي بينند که حس شوخ طبعي خود را زنده نگه داشته و خودشان را با مزه جلوه دهند تا به اين ترتيب هم بر روي خانم ها تاثير گذار واقع بشوند و هم مردهاي ديگر را از ميدان به در کنند.
جان موريل پروفسور کالج ويليام و ماري در ويرجينا که به مدت 25 سال است که بر روي شوخ طبعي مطالعه و تحقيق مي کند، معتقد است که : "آقايون خيلي راحت با گذاشتن القاب و نام هاي مستعار بر روي مردهاي ديگر آنها دست انداخته و به آنها طعنه مي زنند." اين در حالي است که خانم ها يک چنين کاري را انجام نمي دهند و کمتر اتفاق مي افتد خانم ها را ببينيد که براي يکديگر جک بسازند و يا شوخي هايي کنند که به شخصيت طرف مقابل توهين شده باشد.
يکي از تفاوت هاي اصلي اين است که آقايون اغلب از شوخي استفاده مي کنند تا به نوعي با هم جنس هاي خود رقابت کرده و حس برتري خود را به آنها بقبولانند. اين در حالي است خانم ها از شوخي و خنده صرفاً به عنوان عاملي براي عميق تر شدن پيوندهاي عاطفي استفاده مي کنند. تحقيقات گوياي اين مطلب هستند که آقايون زمانيکه در کنار يک خانم هستند با دوستان پسر خود شروع مي کنند به شوخي و خنده.
تطميع حس شوخ طبعي براي آقايون آنقدر مهم است که يک لبخند از طرف جنس مونث مي تواند به عنوان تثبيت کننده ي علاقه ي جنسي در ذهن آنها است. مجموعه تحقيقات يک پژوهشکده ي آلماني نيز گوياي اين مطلب است که زمانيکه يک خانم و آقاي غريبه به هم مي رسند و شروع مي کنند به يک گفتگوي عادي، ميزان خنده هاي خانم در طول بحث به عنوان عاملي محسوب مي شود که ميزان علاقه ي او به طرف مقابل را تعيين مي کند، و نشان مي دهد که او تا چه حد جذب آقا شده. همچنين همين ميزان خنده هاي خانم است که آقا بر اساس آن تصميم مي گيرد که دفعه ي آينده باز هم او را ملاقات کند يا خير. از سوي ديگر ميزان خنده هاي آقا هيچ ارتباطي به ميزان علاقه ي او به خانم ندارد.
برسلر مي گويد که تحقيقاتش همچنين گوياي اين مطلب نيز هستند که شوخي به احتمال زياد بخاطر انتخاب جنسي صورت مي پذيرد چراکه در روابط رمانتيک خنده و شوخي بسيار مطلوب جلوه مي کند. شايد خانم ها به حس شوخ طبعي دوستانشان بي اهميت باشند حال چه دختر و چه پسر، اما تمايل دارند که همسرشان از اين حس برخوردار باشد .
دان نيلسون پروفسور زبان شناسي دانشگاه آريزنا امريکا مي گويد خانمي که حس شوخ طبعي آقا را به مسخره مي گيرد، اين کار او براي آقا مايوس کننده و دلسر کننده به حساب مي آيد. بسياري از آقايون در اين حال احساس تهديد زيادي را از سوي طرف مقابل دريافت مي کنند. همچنين آقايون خانم هايي که بيش از اندازه شوخي مي کنند را نيز به عنوان تهديد براي خود محسوب مي کنند، به اين معنا که اين احتمال را مي دهند روزي خودشان هدف زبان تيز و تند خانم قرار بگيرند. او مي گويد: "من احساس مي کنم که هر مردي در دنيا عاشق شوخ طبعي و خوشمزگي است."
نيلسون مي گويد مردهاي مضحک و با مزه خيلي جذاب هستند چراکه داراي خلاقيت بسيار بالايي مي باشند، آنها حتي قابليت ديدن اشياء موجود در درون يک جعبه بسته را نيز دارند. آنها همچنين داراي "ديد مضاعف" هستند. او مي گويد آنها توانايي درک نقطه نظرات متفاوت طرف مقابل را نيز دارند. او مي گويد هر دوي اين خصيصه هاي اخلاقي مورد پذيرش خانم ها هستند
البته خود نيلسون هم براي شوخ طبعي حد و اندازه خاصي قائل مي شود. در حقيقت اينطور هم نيست که آقايون بگويند ما به هيچ وجه دلمان نمي خواهد همسرمان شوخي کند. از اين گذشته مردهايي که اين حس را مي ستايند، اغلب نسبت به ساير مردها مطمئن تر، بالغ تر، و آگاه تر هستند. آنها ارزش و اعتبار بالايي به همسرشان مي دهند و از اين بابت هيچ ترس و تهديدي را نيز متوجه خودشان نمي بينند البته خانم هايي که به دنبال مردهايي هستند که موافق حس شوخ طبعي آنها بوده و ازآن استقبال کنند، داراي عزت نفس بالاتري هستند و براي شخصيت خود ارزش بالاتري قائل هستند.
اکثريت قريب به اتفاق پژوهشگران خانواده و ازدواج نيز موافق آراء فوق الذکر هستند جان گاتمن يکي از موسسين موسسه ازدواج و خانواده در سياتل امريکا و کارشناس روابط زناشويي به اين نتيجه رسيده است که زمانيکه شوخي و خنده به عنوان عامل از بين برنده ي تنش ها و تعارض ها به کار برده مي شود، زندگي ها دوام بيشتري پيدا مي کنند. مطالعات جامع ديگر نيز حاکي از اين مطلب هستند که افرادي که با همسران خود خنده و شوخي مي کنند و به طور روزانه موجبات خنده و شادي يکديگر را فراهم مي آورند، زندگي خيلي خوشحال تري را دنبال خواهند کرد. جنبه سرزنده، شوخ، و فکاهي مغز قابل تقدير است حتي اگر زوجين در مورد چيزي که عامل خنده است با هم موافق نباشند
منبع : مجمع روانشناسی و علوم تربیتی گتوند